Loạn sản xương hông ở chó thường xảy ra trong giai đoạn phát triển. Phần lớn những người nuôi chó đều đã nghe về chứng bệnh này, nhưng rất ít người hiểu biết sâu về nó. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các khái niệm liên quan đến bệnh. Và quan trọng nhất là cần làm gì khi cún cưng mắc chứng loạn sản xương hông.
Bệnh loạn sản xương hông ở chó là gì?
Loạn sản xương hông là một chứng bệnh do sự phát triển lệch lạc của khớp xương. Sự liên kết lỏng lẻo giữa các đầu khớp khiến các xương chi của chó phải chuyển động nhiều hơn bình thường, dẫn đến thoái hóa, viêm nhiễm và gây đau đớn cho cún cưng.
Đây là một trong những vấn đề về xương thường thấy nhất ở chó. Nguy cơ mắc bệnh loạn sản xương hông không phụ thuộc vào giới tính, mà thay vào đó là những nguyên nhân thuộc về yếu tố bẩm sinh, di truyền như gen. Những giống chó lớn như Great Dane, Saint Bernard, Labrador Retriever thường có khả năng mắc bệnh cao nhất. Trong khi đó, các giống chó nhỏ ít mắc bệnh hơn và hầu như không thể hiện dấu hiệu mắc bệnh lâm sàng.
Những dấu hiệu sớm của bệnh loạn sản xương hông thường bắt đầu khi cún còn nhỏ, sau khoảng 4 tháng tuổi .Cũng có trường hợp các dấu hiệu này xuất hiện muộn hơn, do bị viêm khớp khi bước vào giai đoạn lão hóa mãn tính hoặc thoái hóa sụn khớp xương.
Triệu chứng bệnh loạn sản xương hông
- Giai đoạn chớm bệnh: hiện tượng chùng khớp xương
- Giai đoạn về sau: các dấu hiệu biểu hiện cho bệnh thoái hóa khớp hay viêm khớp
- Tần suất hoạt động giảm
- Gặp khó khăn khi đứng thẳng dậy
- Không ưa chạy nhảy, hay leo cầu thang
- Đôi lúc hoặc thường xuyên đi khập khiễng, nhất là sau khi vận động
- Tư thế đi với xương vùng chậu đung đưa qua lại nhiều bất thường
- Hai chi sau chụm lại thiếu tự nhiên
- Đau khớp hông
- Hiện tượng chùng khớp xương có thể chỉ xuất hiện ở giai đoạn đầu của bệnh do những thay đổi trên cơ thể chó gây ra bởi chứng viêm khớp
- Cảm giác khó chịu khi chuyển động khớp
- Chuyển động khớp hông kém linh hoạt hơn
- Xuống cơ ở bắp đùi
- Tăng cơ ở hai bắp vai do trọng lượng được dồn chủ yếu về phần chi trước
Nguyên nhân gây bệnh loạn sản xương hông
Bao gồm cả các yếu tố về di truyền:
- Lỏng/chùng khớp xương hông bẩm sinh
- Cấu tạo cơ vùng xương chậu
Và các yếu tố môi trường khách quan:
- Chế độ dinh dưỡng
- Tăng cân, béo phì đột ngột
Chẩn đoán bệnh loạn sản xương hông
Bác sĩ thú y sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe cún cưng toàn diện, bao gồm thử máu và phân tích thành phần trong máu, xét nghiệm điện giải và thử nước tiểu. Kết quả phân tích máu có thể giúp chẩn đoán các vấn đề liên quan đến bệnh viêm khớp.
Để kết quả đánh giá được chuẩn xác hơn, bạn cũng cần cung cấp cho bác sĩ thú y các tài liệu về tiền sử bệnh lí của cún, những dấu hiệu ban đầu của bệnh, cũng như ghi chép về một tai nạn hay chấn thương nào trong quá khứ (có thể gây ảnh hưởng đến tình trạng của cún, nếu có). Những thông tin liên quan đến bố mẹ của cún cũng rất hữu ích để chẩn đoán tỉ lệ bệnh do di truyền.
Chụp X-quang là bước không thể thiếu để xác định hình ảnh về các dấu hiệu hay nguyên nhân gây ra loạn sản xương hông, như thoái hóa tủy sống, viêm khuỷu chi sau hay các chứng bệnh thuộc về xương khớp khác.
Điều trị bệnh loạn sản xương hông
Nguyên nhân chính gây loạn sản xương hông thuộc về yếu tố di truyền nên không có loại thuốc nào để ngăn chặn, hay phòng tránh sự phát triển của bệnh.Tuy vậy, bạn cần đảm bảo kiểm soát trọng lượng cơ thể cún, để giảm thiểu áp lực cơ thể đè xuống các khớp, giúp chúng khỏi bị đau đớn khi cơ thể chuyển động.
Với các giống chó lớn, bạn nên thiết lập một chế độ ăn phù hợp để kiểm soát trọng lượng cơ thể. Bác sĩ thú y cũng có thể kê thêm các thuốc chống viêm để giảm thiểu sưng tấy và viêm nhiễm ở các khớp xương, thêm vào đó là thuốc giảm đau để làm dịu các cơn đau do bệnh mang lại.
Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y xem có phương án tập luyện phù hợp nào không. Đi bộ và chạy bộ vừa phải có thể giúp các cơ quanh vùng khớp trở nên rắn rỏi, cứng cáp hơn.Tần suất và nhịp độ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe cụ thể của cún, thông thường là 2 lần mỗi ngày, 20 phút mỗi lần. Chú ý tránh không cho cún cưng nhảy hoặc chạy dài. Nếu có thể, hãy thử cho cún tập bơi – đây là bài tập tuyệt vời giúp cải thiện tình trạng cơ xung quanh các khớp.
Trong phần lớn các trường hợp, chủ nuôi có thể lựa chọn phẫu thuật để khắc phục tình trạng bệnh của cún. Đối với những chú chó nhỏ mắc bệnh do cấu tạo khớp bất thường, FHO (femoral head osteotomy) là thủ thuật giúp loại bỏ phần sụn xương giữa các bao khớp. Phương án này được khuyên dùng đối với những chú chó bị viêm khớp nặng, trật khớp xương hông hoặc trong những trường hợp điều kiện không cho phép thực hiện loại hình giải phẫu khác.
Thủ thuật mở xương ba (triple osteotomy)
Được thực hiện bằng cách cắt phần xương ở 3 vị trí quanh khớp xương chậu, sau đó cân chỉnh và quay chiều phần xương đó để khớp chúng với vị trí sụn khớp. Nhờ vậy, các khớp vẫn có thể hoạt động bình thường mà không lo bị lỏng khớp, hay gây đau đớn khi chuyển động. Thủ thuật này chỉ nên được thực hiện trên những cá thể chó không bị viêm khớp, và những chú chó nhỏ tuổi.
Giống như đối với con người, chúng ta cũng có thể thực hiện thủ thuật thay thế toàn bộ xương chậu THR (total hip replacement) ở chó. Khớp xương sẽ được thay thế với sụn khớp và bao khớp nhân tạo, làm từ plastic và thép không rỉ, cố định vào xương chậu và xương đùi thay cho khớp xương bị bệnh. Thủ thuật này có thể giúp cún cưng khỏi phải chịu đựng nhiều năm đau đớn sau phẫu thuật, tuy nhiên chỉ được khuyên dành cho những trường hợp không có phản ứng với các phương án điều trị khác, bởi phẫu thuật THR là một quá trình chuyên hóa vô cùng cao.
Cách phòng tránh bệnh loạn sản xương hông
Bệnh loạn sản xương hông được gây ra do các nguyên nhân thuộc về di truyền và môi trường khách quan, vì thế cách tốt nhất để phòng tránh và giảm thiểu tỉ lệ mắc bệnh ở cún là chọn giống sàng lọc, chọn phối giống những cá thể bố và mẹ có cấu tạo xương khỏe mạnh. Điều này mặc dù không đảm bảo rằng cún con mới sinh ra sẽ không mang bệnh, nhưng tỉ lệ mắc bệnh này sẽ là thấp nhất.
Đối với các chủ nuôi, bạn cần đưa cún đến các cơ sở thú y kiểm tra định kỳ, cũng như theo dõi để phát hiện các biểu hiện bất thường của cún sớm nhất có thể. Duy trì chế độ dinh dưỡng và tập luyện hợp lí để sức khỏe chúng luôn ở trạng thái tốt nhất.
Bạn có thể cài đặt ứng dụng FVET Vietnam dành cho chủ nuôi thú cưng để hỏi đáp bác sĩ thú y nhanh chóng và hoàn toàn miễn phí nhé.