Bệnh Panleukopenia ở mèo (hay còn gọi là Felnine Penleukopenia, Bệnh Giảm Bạch Cầu – Viêm Ruột Truyền Nhiễm) là bệnh do virus Feline Panleukopenia (FPV) – một loại virus thuộc nhóm virus Parvovirus – gây ra cho hầu hết tất cả các giống mèo.
Bệnh Panleukopenia là gì?
Bệnh Panleukopenia (hay còn gọi là Felnine Penleukopenia, Bệnh Giảm Bạch Cầu – Viêm Ruột Truyền Nhiễm) là bệnh do virus Feline Panleukopenia (FPV) – một loại virus thuộc nhóm virus Parvovirus – gây ra. Bệnh Panleukopenia rất dễ lây, ảnh hưởng đến tất cả các thành viên của họ nhà mèo như chồn, cầy hương, linh cẩu, linh miêu… và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở mèo.
Virus này ảnh hưởng đến các tế bào máu, chủ yếu là các tế bào trong đường ruột, tủy xương, các tế bào gốc của bào thai đang phát triển và mô bạch huyết dẫn đến tình trạng thiếu máu, cơ thể mèo bị nhiễm trùng hay bị nhiễm các loại bệnh khác – do virus hoặc các vi khuẩn khác gây ra.
Bệnh Panleukopenia có thể xuất hiện quanh năm ở mèo, và mèo với mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh. Đối với những chú mèo chưa được tiêm chủng ngừa thì tỷ lệ tử vong rất cao khi mắc bệnh, đặc biệt là những chú mèo con.
Bệnh Panleukopenia ở mèo lây lan như thế nào?
Bệnh Panleukopenia rất dễ lây lan, đe dọa đến tính mạng của những chú mèo và virus Panleukopenia hiện diện bất cứ nơi nào nhưng không lây truyền sang chó.
Virus Panleukopenia lây lan trực tiếp qua sự tiếp xúc của mèo khỏe mạnh với mèo bị nhiễm bệnh, hoặc khi tiếp xúc với chất bài tiết của mèo bệnh như phân, nước tiểu, nước bọt và chất nôn mửa…vì sự nhiễm trùng sẽ lây lan qua đường hô hấp hoặc việc tiêu hóa chất lây nhiễm. Bọ chét và ruồi cũng có thể là nguyên nhân lan truyền bệnh này. Ngoài ra, thực phẩm, quần áo hoặc bàn tay tiếp xúc của người từ mèo bệnh sang mèo khỏe cũng có thể làm lây lan bệnh.
Virus Panleukopenia có sức sống bền bỉ và có thể tồn tại nhiều năm trong môi trường bị ô nhiễm. Mèo con trong độ tuổi từ 2-6 tháng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất cũng như mèo mang thai và mèo bị tổn hại hệ miễn dịch.
Triệu chứng của bệnh Panleukopenia trên mèo
Các triệu chứng sớm nhất của bệnh Panleukopenia xuất hiện khoảng mười ngày sau khi chú mèo của bạn đã tiếp xúc với virus bệnh.
Một con mèo bị nhiễm bệnh Panleukopenia có thể ngưng dùng cả thức ăn và nước, có dáng đi uể oải, di chuyển ít, hay gập người đau đớn và các triệu chứng của bệnh ở mèo có thể tương tự như thấy ở chó mắc bệnh Parvo như:
– Nôn
– Tiêu chảy / tiêu chảy ra máu
– Mất nước
– Giảm cân
– Sốt cao
– Thiếu máu (do hồng cầu giảm )
– Lông thô, cứng
– Trầm cảm
– Chán ăn
– Bàn chân giấu bên dưới cơ thể trong thời gian dài
– Mệt mỏi, thiếu linh hoạt.
– Các triệu chứng thần kinh vì virus tấn công vào não bộ như đi loạng choạng, mất thăng bằng, cơ thể run rẩy lắc lư…
– Co giật, tử vong.
Đặc biệt bệnh rất dễ tiến triển nhanh và gây nguy hiểm cho 2 đối tượng mèo sau đây:
+ Đối với mèo con dưới 5 tháng tuổi và chưa được tiêm chủng ngừa:
Thời gian ủ bệnh thường là 4-5 ngày, các triệu chứng sẽ xuất hiện đột ngột và chú mèo sẽ bắt đầu sốt từ 104 -107 ° F (khoảng 40 – 41°C), trầm cảm, biếng ăn .
Những triệu chứng này xuất hiện đột ngột, rất dễ khiến cho các chủ vật nuôi nghĩ rằng chú mèo của mình đã bị nhiễm độc. 3-4 ngày sau đó, mèo sẽ bắt đầu nôn mửa và có thể bị mất nước nghiêm trọng. Thậm chí chúng còn gặp khó khăn trong việc uống nước. Thêm nữa chúng có thể sẽ bị tiêu chảy và xuất huyết.
Khi chú mèo đã bị mất nước nghiêm trọng, thân nhiệt chúng sẽ thấp hơn bình thường, trở nên yếu và thậm chí là rơi vào tình trạng hôn mê. Vì thế chúng rất dễ bị nhiễm khuẩn và mắc các căn bệnh khác. Mèo sống sót sau các triệu chứng kéo dài hơn 5 ngày thông thường sẽ vượt qua, nhưng hồi phục hoàn toàn (lấy lại trọng lượng) có thể sẽ mất vài tuần.
+ Đối với mèo mẹ mang thai và mèo sơ sinh (lứa con của chúng):
Mèo trong thời gian mang thai bị nhiễm virus Panleukopenia có thể bị sẩy thai hoặc lứa mèo con của chúng bị chết non. Trong vài trường hợp, những chú mèo con có thể sống sót được sinh ra sẽ bị chấn động, đặc biệt là ở phần đầu. Những thay đổi hệ thống thần kinh gây ra bởi virus Panleukopenia ảnh hưởng đến tiểu não – một phần não chịu trách nhiệm phối hợp chuyển động của cơ bắp – dẫn đến dáng đi không được bình thường.
Đây được gọi là hội chứng “Suy Sản Tiểu Não”. Ngoài ra, mèo con cũng có thể có những bất thường về võng mạc của mắt – mặt sau của mắt, nơi nhận ánh sáng và truyền tín hiệu đến não.
Chẩn đoán bệnh Panleukopenia ở mèo
Việc chẩn đoán thường được dựa trên bệnh sử của chú mèo như: những dấu hiệu lâm sàng của bệnh Panleukopenia, các xét nghiệm máu, xét nghiệm hóa sinh và phân tích nước tiểu. Bạn nên cung cấp đầy đủ và chi tiết các thông tin về bệnh sử và những hoạt động gần nhất của mèo, vì những chi tiết nhỏ như mèo thường ra ngoài, và có khả năng tiếp xúc với những chú mèo bệnh, hay mèo chỉ quanh quẩn trong nhà cũng là những điều có thể giúp Bác Sĩ Thú Y chẩn đoán đúng hướng .
Sau đó Bác sĩ thú y sẽ thực hiện một cuộc kiểm tra tổng thể với các xét nghiệm. Mèo mắc bệnh thường sẽ có số lượng tế bào hồng cầu và bạch cầu thấp – vì virus Penleukopenia tấn công vào cơ thể, và quá trình phân chia các tế bào máu dẫn đến việc giảm thiểu số lượng bạch cầu và hồng cầu trong máu. Ngoài ra số lượng tiểu cầu (thành phần giúp máu đông) cũng sẽ giảm đáng kể. Virus Penleukopenia cũng có thể được tìm thấy trong phân và nước tiểu của mèo mắc bệnh.
Ngoài ra các xét nghiệm virus phân lập hay các bài kiểm tra CITE (thường được sử dụng để chẩn đoán bệnh Parvo ở chó) cũng có thể được thực hiện để xác định các loại virus trong cơ thể chú mèo. Vì mèo mắc bệnh Panleukopenia rất dễ bị tấn công bởi các virus và các dịch bệnh khác, và các triệu chứng có thể gây nhầm lẫn khi chẩn đoán.
Lưu ý: Các triệu chứng của bệnh Panleukopenia rất dễ gây nhầm lẫn với các bệnh khác ở mèo như ngộ độc, bệnh nhiễm trùng bạch cầu (FeLV), suy giảm miễn dịch (FIV), viêm ruột… Vì vậy hãy cung cấp cho Bác sĩ thú y của bạn càng nhiều chi tiết càng tốt, để việc chẩn đoán chính xác hơn, cũng như việc điều trị có thể tiến hành càng sớm càng tốt.
Hướng dẫn cách điều trị và chữa bệnh Panleukopenia ở mèo
Mèo bị bệnh Panleukopenia thường có tỷ lệ tử vong khá cao, và vẫn chưa có cách chữa trị cụ thể cho bệnh này.
Việc điều trị thông thường bao gồm sự chăm sóc đặc biệt cho chú mèo của bạn, nhằm giúp cơ thể chúng có thể sản xuất đủ kháng thể và trung hòa virus như tiêm thuốc kháng sinh. Điều này giúp chống lại việc nhiễm trùng và xâm nhập của các vi khuẩn thứ cấp, đặc biệt là các loại vi khuẩn xâm nhập vào đường ruột.
Ngoài ra, chủ nuôi cần bổ sung nước uống cho mèo – để chống mất nước, bổ sung vitamin, kiểm soát việc nôn mửa và tiêu chảy, và giữ ấm cơ thể cho chúng. Mèo lúc này đặc biệt rất cần sự yêu thương và vuốt ve. Nếu chúng có thể sống sót trong vòng 5 ngày từ khi mắc bệnh thì chúng sẽ có nhiều cơ hội để phục hồi hơn.
Điều đặc biệt quan trọng là phải cách ly ngay mèo bị nghi ngờ nhiễm bệnh vói những con mèo khác, khi vừa nhận thấy những dấu hiệu đầu tiên của bệnh, mặc dù những dấu hiệu của bệnh Penleukopenia còn rất mơ hồ. Khử trùng khu vực cách ly và các vật dụng dành cho chúng. Việc cách ly sẽ ngăn chặn sự lây lan của căn bệnh cho những chú mèo khác, cũng như giúp mèo bệnh giảm khả năng nhiễm những căn bệnh khác – vì điều này có thể gây nhầm lẫn khi chẩn đoán bệnh và làm giảm cơ hội phục hồi.
Đây là điều các chủ vật nuôi cần lưu ý khi chữa trị cho mèo mắc bệnh:
- Bệnh Penleukopenia có tỷ lệ tử vong cao, ước tính lên tới 90%
- Đòi hỏi chế độ chăm sóc đặc biệt trong thời gian dài.
- Cần thời gian nhất định để phục hồi.
- Virus Penleukopenia có thể tồn tại nhiều năm trong điều kiện thích hợp, vì vậy điều này sẽ gây nguy hiểm cho những chú mèo bây giờ và sau này.
Vì thế, chủ nuôi nên tiêm chủng ngừa cho mèo càng sớm càng tốt, thường xuyên kiểm tra các dấu hiệu cơ thể mèo, cũng như vệ sinh nơi ở của mèo để hạn chế bệnh Penleukopenia.
Phòng chống và quản lý bệnh Penleukopenia bùng phát
- Thực hiện kiểm dịch cho mèo 2 tuần một lần.
- Cách ly mèo bệnh ngay lập tức.
- Làm sạch và khử trùng đúng cách chuồng, bát nước, bát ăn và các vật dụng của mèo bệnh.
- Virus Panleukopenia có sức sống rất bền bỉ. Nó có thể tồn tại trong thảm, vết nứt và những đồ đạc trong gia đình ở nhiệt độ phòng ổn định hơn nhiều năm. Sử dụng dung dịch thuốc tẩy pha với nước với tỉ lệ 1:32 có thể tiêu diệt được virus Penleukopenia. Những chất khử trùng thông thường thì không thể tiêu diệt được chúng, đặc biệt là ở nhiệt độ thấp.
- Cần lưu ý đến những thành viên trong gia đình bạn về khả năng lây nhiễm của bệnh Penleukopenia qua những đồ vật đã tiếp xúc với mèo bệnh (găng tay, quần áo, xẻng xúc, thùng vệ sinh, cát vệ sinh, bát ăn…) để phòng tránh sự lây lan và truyền nhiễm bệnh trên phạm vi rộng.
- Tiêm chủng là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa nhiễm trùng bệnh Penleukopenia cho mèo.
Bạn có thể cài đặt ứng dụng FVET Vietnam dành cho chủ nuôi thú cưng để hỏi đáp bác sĩ thú y nhanh chóng và hoàn toàn miễn phí nhé.